རྒྱལ་དམངས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་དུ་སྤེལ་བའི་ལོ་ལྔ་ཚན་བཅོ་ལྔ་པའི་འཆར་འགོད་

གཏན་འབེབས་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གི་གྲོས་གཞི། （སྨད་ཆ）

（ པར་ངོས་གཉིས་པར་མཐུད།）ཕྱི་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཕྱིའི་བདེ་འཇགས་འགན་སྲུང་མ་ལག་འཛུགས་པ། བཀག་སྡོམ་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་། ཐེ་གཏོགས་ལ་ངོ་རྒོལ། “དཔུང་རིང་ཇུས་གཏོགས”ལ་ངོ་རྒོལ་བཅས་བྱེད་པའི་འཐབ་རྩོད་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་བསྟར་བདེ་འཇགས་མཉམ་ལས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་པ། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་བདེ་འཇགས་བཅོས་སྐྱོང་འཐུས་ཚང་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་སློབ་གསོར་ཤུགས་བརྒྱབ་ནས། མི་དམངས་ཀྱི་འགོག་སྲུང་འཛིང་རགས་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས།

(50) གཙོ་གནད་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ནུས་པ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། དངོས་འཐབ་དངོས་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ནུས་པ་སྐྲུན་བཟོ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་དང་། དཔལ་འབྱོར་སྐྱོན་བྲལ་བརྟན་བརླིང་། མི་དམངས་བདེ་སྡོད་ལས་བརྩོན་བཅས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་བདེ་འཇགས་གནད་ཆེན་གཙིགས་སུ་བཟུང་ནས་འགན་སྲུང་བྱེད་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཨང་དང་པོར་འཇོག་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་འགན་སྲུང་བརྟན་དུ་བཏང་སྟེ། འབྲུ་རིགས་དང་། ནུས་ཁུངས་དང་ཐོན་ཁུངས། ཐོན་ལས་མུ་ཕྲེང་དང་འདོན་སྤྲོད་མུ་ཕྲེང་གལ་ཆེན། རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་གནད་ཆེན་བཅས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་པ། འཐབ་ཇུས་རང་བཞིན་གྱི་གཏེར་ཁའི་ཐོན་ཁུངས་རྩད་གཅོད་གསར་སྤེལ་དང་གསོག་འཇོག་བྱེད་པར་ཤུགས་རྒྱག་པ། ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་ལེགས་བསྡུས་ཞིབ་གཉེར་དང་བདེ་འཇགས་ངང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ། འཐབ་ཇུས་བགྲོད་ལམ་གྱི་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ། རྒྱལ་ཁབ་འཐབ་ཇུས་དཀྱིལ་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་འགག་རྩའི་ཐོན་ལས་གྲབས་ཉར་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། དྲ་རྒྱ་དང་། གཞི་གྲངས། མིས་བཟོས་རིག་ནུས། སྐྱེ་དངོས། སྐྱེ་ཁམས། ཉིང་རྡུལ། མཁའ་དབྱིངས། མཚོ་གཏིང་། གླིང་སྣེ། དམའ་དབྱིངས་སོགས་གསར་དར་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ནུས་པ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། གཙོ་གནད་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཉེན་ཁ་འགོག་ཟོན་དང་འདུམ་སེལ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ས་ཁང་ཐོན་ལས་དང་། ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་བུ་ལོན། དངུལ་རྩའི་སྒྲིག་གཞི་འབྲིང་ཆུང་སོགས་ཀྱི་ཉེན་ཁ་རིམ་ལྡན་ངང་སེལ་བར་སྤྱི་འདོམས་ཀྱིས་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། མ་ལག་རང་བཞིན་གྱི་ཉེན་ཁ་ནན་འགོག་བྱེད་དགོས།

(51) སྤྱི་པའི་བདེ་འཇགས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས། སྤྱི་པའི་བདེ་འཇགས་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་པའི་བདེ་འཇགས་བཅོས་སྐྱོང་དཔེ་དབྱིབས་དེ་དོན་དག་མ་བྱུང་གོང་ལ་སྔོན་འགོག་བྱེད་པར་སྒྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། གནམ་གཤིས་དང་། ཆུ་དཔྱད། ས་གཤིས་གནོད་འཚེ་བཅས་ལ་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དང་ཉེན་ཟོན་སྔོན་བརྡ་གཏོང་བར་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། གནོད་འགོག་གེགས་སེལ་རྒུད་སྐྱོབ་དང་ཐོལ་བྱུང་སྤྱི་པའི་དོན་རྐྱེན་ཚབས་ཆེན་ཐག་གཅོད་དང་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། འཕྲལ་བསྟུན་བཀོད་འདོམས་དང་། བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད། ཟས་རིགས་དང་སྨན་རྫས་བདེ་འཇགས་སོགས་ཀྱི་ལས་ཀར་ཤུགས་རྒྱག་པ་བཅས་བྱེད་དགོས། རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་གལ་ཆེན་གྱི་ངོ་བོའི་བདེ་འཇགས་ཆུ་ཚད་མཐོར་འདེགས་བཏང་ནས། ལས་འཛོལ་ཚབས་ཆེན་དང་ཤིན་ཏུ་ཚབས་ཆེན་བཀག་འགོག་ནུས་ལྡན་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་བདེ་སྐྱོང་ཐད་ལ་སྤྱི་ཡོངས་ནས་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་མ་ལག་དང་ནུས་པ་འཛུགས་སྐྲུན་ཟབ་སྤེལ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་སྲུང་སྐྱོང་གི་འགན་འཁྲི་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ། མཉམ་འགོག་མཉམ་བཅོས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་འཕེལ་རྒྱས་དང་སྟོབས་ཆེར་གཏོང་བ། ནག་སེལ་གཤེད་འཇོམས་རྒྱུན་རྣམ་ཅན་གྱི་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། གློག་འཕྲིན་དང་དྲ་རྒྱའི་ཁ་བསླུས། དུག་རྫས་ཉེས་གསོག་སོགས་སྔོན་འགོག་དང་རྡུང་རྡེག་གཏོང་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་ལྟེ་གནས་ཚད་ལྡན་ཅན་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། དྲ་རྒྱའི་བར་མཐོངས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། མི་སྒེར་གྱི་ཆ་འཕྲིན་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། ན་སོ་དར་ལ་མ་བབས་པའི་མིའི་ཁྲིམས་འགལ་ཉེས་གསོག་སྔོན་འགོག་དང་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། དམ་ལྷོད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཉེས་དོན་སྲིད་ཇུས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་གནད་འཁེལ་བྱེད་པ་དང་། ཁྲིམས་འགལ་ཉེས་གསོག་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་ཆད་གཅོད་པ་དང་། ཉེས་ཆད་ལག་བསྟར་གྱི་སྤུས་ཚད་དང་ཕན་འབྲས་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས།

(52) སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། མ་ལག་ལྡན་པར་བཅོས་སྐྱོང་དང་། ཁྲིམས་ལྟར་བཅོས་སྐྱོང་། ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་། འབྱུང་རྩ་བཅོས་སྐྱོང་བཅས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། མཉམ་སྐྲུན་མཉམ་བཅོས་མཉམ་སྤྱོད་བཅས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་ལས་དོན་གྱི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་སྲིད་ཇུས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཁྲིམས་སྲོལ་གྱི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་གསར་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་གསར་པ། ལས་ཞུགས་མི་ཚོགས་གསར་པ་བཅས་ཀྱི་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་གསོ་སྐྱོང་དང་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། ལས་རིགས་མཐུན་ཚོགས་དང་ཚོང་ཚོགས་སྒྱུར་བཅོས་དང་གོང་སྤེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གིས་གཞི་རིམ་བཅོས་སྐྱོང་དང་གཞི་རིམ་སྲིད་དབང་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་པར་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཤང་དང་གྲོང་རྡལ(ཁྲོམ་གཞུང)གྱིས་འགན་འཁྲི་སྒྲུབ་པའི་དོན་ཚན་གྱི་གསལ་ཐོ་ལག་བསྟར་བྱེད་པ། གྲོང་ཚོའི(སྡེ་ཁུལ)ལས་ཀའི་དོན་ཚན་གྱི་ཞུགས་འཐུས་ལམ་ལུགས་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། དུས་རབས་གསར་པའི“ཧྥེང་ཆའོ་ཉམས་མྱོང”རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། གྲོང་གསེབ་བཅོས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ། སྡེ་ཁུལ་བཅོས་སྐྱོང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་བྱེད་པོའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། ཕྱོགས་སོ་སོ་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་ནང་ཞུགས་རྒྱུར་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་དགོས། དྲྭ་ཐོག་དང་དྲྭ་ཕྱི་མཐུན་སྦྱོར་ངང་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། གཞི་རིམ་གྱི་ཞབས་ཞུའི་དོ་དམ་སྟོབས་ཤུགས་བགོ་སྒྲིག་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། ཞབས་ཞུའི་སྒྲིག་བཀོད་དང་གྲོན་དངུལ་འགན་སྲུང་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། གྲོང་མིའི་སྤྱི་ཆིངས་དང་གྲོང་སྲོལ་དམངས་ཆིངས་སོགས་ཀྱི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། ཁྱིམ་ཚང་དང་ཁྱིམ་ཚང་སློབ་གསོ་དང་ཁྱིམ་སྲོལ་བཅས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ། གོམས་སྲོལ་བརྗེ་སྒྱུར་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། མནའ་མ་བསུ་སྐྱེལ་དང་གཤིན་པོ་དུར་སྐྱེལ་ཁྲོད་ཀྱི་སྲོལ་ངན་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་བཅོས་སྐྱོང་ནུས་ལྡན་བཅས་བྱེད་དགོས། མང་ཚོགས་གོང་བུར་སྒྲིལ་བ་དང་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་རྨང་གཞི་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས། བསམ་བློ་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་པ་རིགས་ཁག་གི་ཞབས་ཞུ་དང་དོ་དམ་ལེགས་བཅོས་བྱེད་པ། ཁེ་ཕན་གྱི་འབྲེལ་བ་མཐུན་སྦྱོར་དང་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། དཀའ་ངལ་ཅན་དང་ཉམས་ཞན་ཅན་གྱི་མི་ཚོགས་ལ་སེམས་ཁུར་དང་གཅེས་སྐྱོང་བཅས་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་སེམས་ཁམས་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་དང་ཉམས་ཉེན་ཐེ་གཏོགས་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། གྲོང་མིའི་ཐད་སྦྲེལ་ཁ་པར་སོགས་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་ལས་སྟེགས་ཀྱི་བྱེད་ནུས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། “དམངས་ལ་རེ་འབོད་གང་ཡོད་ན། ང་ཡིས་དེ་ལ་ཨ་ལན་སློག་པར”སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། དང་བླངས་ཞབས་ཞུ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། དང་བླངས་ཞབས་ཞུའི་རྩ་འཛུགས་ལ་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ཡིག་བསྐུར་ངོ་བཅར་ལས་དོན་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི་འབྱུང་རྩ་ནས་སེལ་བ་དང་། སྣ་མང་གི་སྒོ་ནས་སེལ་བ། གོ་རིམ་ལྡན་པར་སེལ་བ་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་གཏོང་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་ལས་དོན་པའི་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་བརྒྱབ་ནས། ཆེད་ལས་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས།

བཅུ་བཞི། དམག་བཙུགས་ལོ་བརྒྱའི་འབད་འཐབ་དམིགས་འབེན་དུས་ལྟར་མངོན་འགྱུར་བྱས་ནས་རྒྱལ་སྲུང་དང་དམག་དཔུང་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་སྒོ་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།

རྒྱལ་སྲུང་སྲ་བརྟན་དང་དམག་དཔུང་སྟོབས་ཆེན་ནི་ཀྲུང་གོའི་ལུགས་ཀྱི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་འཐབ་ཇུས་ཀྱི་འདེགས་སྐྱོར་ཡིན། ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དམག་དཔུང་སྟོབས་ལྡན་དུ་གཏོང་བའི་དགོངས་པ་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པ་དང་། དུས་རབས་གསར་པའི་དམག་དོན་འཐབ་ཇུས་བྱེད་ཕྱོགས་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན། ཏང་གིས་མི་དམངས་དམག་དཔུང་ལ་འགོ་ཁྲིད་གཙང་བཙན་བྱ་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས། དམག་དོན་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཀྲུའུ་ཞིའི་འགན་འཁུར་ལམ་ལུགས་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བཅས་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་སྲུང་དང་དམག་དཔུང་དེང་རབས་ཅན་གྱི“གོམ་པ་གསུམ་བགྲོད”ཀྱི་འཐབ་ཇུས་གསར་པ་ལྟར། ཆབ་སྲིད་ལ་བརྟེན་ནས་དམག་དཔུང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། སྒྱུར་བཅོས་ལ་བརྟེན་ནས་དམག་དཔུང་སྟོབས་ཆེར་གཏོང་བ། ཚན་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་དམག་དཔུང་སྟོབས་ཆེར་གཏོང་བ། ཤེས་ལྡན་མི་སྣར་བརྟེན་ནས་དམག་དཔུང་སྟོབས་ཆེར་གཏོང་བ། ཁྲིམས་ལྟར་དམག་དཔུང་སྐྱོང་བ་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། འཐབ་རྩོད་བྱེད་ཞོར་དང་། དམག་གྲབས་བྱེད་ཞོར། འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཞོར་བཅས་བྱེད་པ་དང་། འཕྲུལ་ཆས་ཅན་དང་། ཆ་འཕྲིན་ཅན། རིག་ནུས་ཅན་བཅས་མཉམ་འདྲེས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་སུ་བཏང་སྟེ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་དང་། བདེ་འཇགས། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་བཅས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་འཐབ་ཇུས་ཀྱི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།

(53) སྔོན་ཐོན་གྱི་འཐབ་འཛིང་བྱེད་ནུས་འཛུགས་སྐྲུན་གང་མགྱོགས་བྱེད་དགོས། འཐབ་ཇུས་ཀྱི་ཟིལ་གནོན་སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་འཐབ་ཇུས་དོ་སྙོམས་དང་བརྟན་བརླིང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། ཁྱབ་ཁོངས་གསར་པ་དང་སྤུས་གསར་དམག་འཐབ་སྟོབས་ཤུགས་གཞི་ཁྱོན་ཅན་དང་། དངོས་འཐབ་ཅན། མ་ལག་ཅན་བཅས་སུ་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། མི་མེད་རིག་ནུས་ཀྱི་དམག་འཐབ་སྟོབས་ཤུགས་དང་ཕྱིར་རྒོལ་ནུས་པ་འཛུགས་སྐྲུན་གང་མགྱོགས་བྱེད་པ། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་དམག་འཐབ་སྟོབས་ཤུགས་རིམ་སྤར་སྒྱུར་བཀོད་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ་བཅས་བྱེད་དགོས། དྲ་རྒྱའི་ཆ་འཕྲིན་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་དང་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་པར་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་དང་། གཞི་གྲངས་ཐོན་ཁུངས་གསར་སྤེལ་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པར་ཤུགས་རྒྱག་པ། རིག་ནུས་ཅན་གྱི་དམག་དོན་མ་ལག་འཛུགས་པ་བཅས་བྱེད་དགོས། དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱབ་ཕྱོགས་མཁོ་སྒྲུབ་འཛུགས་སྐྲུན་གང་མགྱོགས་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་སྲུང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལས་གྲྭ་གནད་ཆེན་ལག་བསྟར་དང་། རྒྱལ་སྲུང་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་དང་སྔོན་ཐོན་ལག་རྩལ་རིགས་སྒྱུར་གང་མགྱོགས་བྱེད་པ། སྔོན་ཐོན་གྱི་གོ་མཚོན་སྒྲིག་ཆས་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། དམག་དོན་མི་ཤུགས་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་དང་ལམ་ལུགས་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་པ་དང་། དམག་དཔུང་སློབ་ཆེན་སློབ་གླིང་གི་སློབ་སྒྲུབ་དང་མི་སྐྱོང་གི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་བཏང་ནས། བྱང་ཚད་མཐོ་ཞིང་ཆེད་ལས་ཅན་གྱི་དམག་དོན་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་གྲལ་བསྟར་དཔེ་གསར་སྐྲུན་དགོས། དམག་དོན་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ལས་གྲྭ་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། འཐབ་ཇུས་དང་དམག་འཐབ་གྲ་སྒྲིག་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། དངོས་འཐབ་ཅན་གྱི་དམག་དོན་སྦྱོང་བརྡར་ལ་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་གཏོང་བ། དམག་འཐབ་ནུས་པའི་མ་ལག་འདུས་གྲུབ་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ། འཐབ་འཛིང་ནུས་པ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་བཀོལ་སྤྱོད་དཔེ་དབྱིབས་གསར་གཏོད་བཅས་བྱས་ཏེ། དམག་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་དམིགས་གཏད་རང་བཞིན་དང་། རང་འགུལ་རང་བཞིན། བཞེངས་སྐྲུན་བྱེད་ནུས་བཅས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།

(54) དམག་དོན་བཅོས་སྐྱོང་དེང་རབས་ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། མི་དམངས་དམག་དཔུང་གི་འགོ་ཁྲིད་དོ་དམ་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། མཉམ་འབྲེལ་དམག་འཐབ་མ་ལག་ལེགས་སྒྲིག་དང་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་དགོས། འཐབ་ཇུས་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་ལེགས་བཅོས་བྱེད་པ་དང་། འཐབ་འཛུགས་གྲབས་གསུམ་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་པ། དམག་འཐབ་དགོས་མཁོས་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། དོ་དམ་བྱེད་ཐབས་དང་ཐབས་ཤེས་གསར་གཏོད་བྱེད་པ། དམག་དོན་མ་ལག་འཁོར་སྐྱོད་ཕན་ནུས་དང་རྒྱལ་སྲུང་ཐོན་ཁུངས་བེད་སྤྱོད་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། ཐབས་ཇུས་གནད་ཆེན་ལ་བློ་འདྲི་དཔྱད་དཔོག་དང་ལས་གཞི་གནད་ཆེན་ལ་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། དམག་གྲོན་སྔོན་རྩིས་དོ་དམ་སྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། དམག་དོན་ཉོ་སྒྲུབ་ལམ་ལུགས་ལེགས་བཅོས་བྱེད་པ། དམག་དཔུང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་བསྡོམས་རྩིས་དཔྱད་དཔོག་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་བརྩོན་བསྲི་དམག་འཛུགས་ཀྱི་བྱེད་ཕྱོགས་དོན་འཁྱོལ་བཅས་བྱས་ཏེ། ཕན་འབྲས་ཆེ་བ་དང་། མ་གནས་དམའ་བ། རྒྱུན་མཐུད་ཐུབ་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འགྲོ་ལམ་དུ་སྐྱོད་དགོས། ཆབ་སྲིད་སྒྲིག་སྦྱོང་རྒྱུན་མཐུད་ངང་ཟབ་སྤེལ་དང་། སྲོལ་རྒྱུན་བཟང་པོ་དར་སྤེལ། གཙོ་གནད་ལས་རིགས་དང་ཁྱབ་ཁོངས་དག་ཐེར་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། དམག་དཔུང་ཁྲིམས་སྐྱོང་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་གཏོང་བ་དང་། ཁྲིམས་སྲོལ་དང་ལམ་ལུགས་འདོན་སྤྲོད་དང་ལག་བསྟར་ལ་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་དམག་དོན་ཁྲིམས་སྐྱོང་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།

(55) གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་འཐབ་ཇུས་མ་ལག་དང་ནུས་པ་སྲ་བརྟན་དང་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། དམག་དཔུང་དང་ས་གནས་བརྒལ་བའི་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། རང་འགན་རང་འཁུར་དང་། མཉམ་སྒྲུབ་དམ་ཟབ། ཚད་ལྡན་རིམ་ཡོད་བཅས་ཀྱི་དམག་དཔུང་དང་ས་གནས་བརྒལ་བའི་ལས་ཀའི་བཀོད་པ་འཛུགས་དགོས། གསར་དར་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་འཐབ་ཇུས་ནུས་པ་གང་མགྱོགས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། སྤུས་གསར་ཐོན་སྐྱེད་ནུས་ཤུགས་དེ་སྤུས་གསར་འཐབ་འཛིང་ནུས་ཤུགས་དང་ནུས་ཆེའི་མཉམ་འདྲེས་ཡོང་བ་དང་ཕྱོགས་གཉིས་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། སྔོན་ཐོན་གྱི་རྒྱལ་སྲུང་ཚན་རྩལ་བཟོ་ལས་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་དང་། རྒྱལ་སྲུང་ཚན་རྩལ་བཟོ་ལས་ཀྱི་བཀོད་པ་ལེགས་སྒྱུར། དམག་དམངས་ཚད་གཞི་ཀུན་འཕྲོད་ཅན་དུ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་སྲུང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་དམག་དོན་དགོས་མཁོ་འདོན་ཞུ་དང་དམག་དཔུང་དང་ས་གནས་སྦྲེལ་མཐུད་བྱེད་པར་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་གནད་ཆེན་གྱིས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་རྒྱལ་སྲུང་བླང་བྱ་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། རྒྱལ་སྲུང་འཐབ་ཇུས་སྔོན་བཟོ་བྱེད་པར་ཤུགས་རྒྱག་པ་བཅས་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་སྲུང་སྐུལ་སློང་ནུས་པ་གང་མགྱོགས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། རྗེས་གྲབས་སྟོབས་ཤུགས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། དེང་རབས་མཐའ་སྲུང་མཚོ་སྲུང་མཁའ་སྲུང་གསུམ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ། ཏང་སྲིད་དམག་ཉེན་དམངས་བཅས་ཤུགས་སྒྲིལ་གྱིས་མཐའ་མཚམས་སྟོབས་ལྡན་དང་མཐའ་སྲུང་སྲ་བརྟན་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། དམངས་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲུང་སློབ་གསོ་ཟབ་སྤེལ་དང་། དམག་སྲིད་དང་དམག་དམངས་བར་གྱི་མཐུན་སྒྲིལ་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས།

བཅོ་ལྔ། ཏང་ཡོངས་དང་རྒྱལ་ཡོངས་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་ཀྱིས་མཐུན་སྒྲིལ་བྱས་ནས“ལོ་ལྔ་ཚན་བཅོ་ལྔ་པའི”འཆར་འགོད་མངོན་འགྱུར་ཡོང་ཆེད་འབད་འཐབ་བྱེད་དགོས།

ཏང་གི་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་ནི་ཀྲུང་གོའི་ལུགས་ཀྱི་དེང་རབས་ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་རྩ་བའི་འགན་ལེན་ཡིན། ཏང་གི་རང་ངོས་གསར་བརྗེ་ཡིས་སྤྱི་ཚོགས་གསར་བརྗེར་སྣེ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། རྒྱུན་འཁྱོངས་ལྷོད་མེད་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཏང་ནན་སྐྱོང་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། ཏང་གི་ཆབ་སྲིད་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་ནུས་དང་། བསམ་བློ་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་ནུས། མང་ཚོགས་སྒྲིག་འཛུགས་བྱེད་ནུས། སྤྱི་ཚོགས་འབོད་སྐུལ་བྱེད་ནུས་བཅས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཏང་གིས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་དུ་སྤེལ་བར་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། ཀྲུང་གོའི་ལུགས་ཀྱི་དེང་རབས་ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཆེད་སྟོབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་དགོས།

(56) ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་གཅིག་སྡུད་གཅིག་གྱུར་གྱི་འགོ་ཁྲིད་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་དེར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་གནད་ཆེན་དོན་འཁྱོལ་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས་གོང་འོག་འབྲེལ་མཐུད་དང་ལག་བསྟར་ནུས་ལྡན་ཡོང་བའི་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས། རྒྱུན་མཐུད་ངང་ཏང་གི་གསར་གཏོད་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་སྤྱད་ནས་བསམ་བློ་གཅིག་གྱུར་དང་། འདོད་བློ་གཅིག་གྱུར། བྱ་སྤྱོད་གཅིག་གྱུར་བཅས་བྱེད་དགོས།

（ པར་ངོས་བཞི་པར་གཟིགས།）