（ པར་ངོས་དང་པོར་མཐུད།）དེ་ནི་ལི་ཐང་རྫོང་གིས་ཐོན་ཁུངས་མ་རྩ་ཅན་དང་། རྒྱུ་ནོར་མ་རྩ་ཅན།མ་རྩའི་ཕན་འབྲས་བཅས་ལྟེ་བའི་ཐབས་ལམ་དུ་བསྒྱུར་ཏེ།“ཁག་གཅིག་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་བ་དང་།ཁག་གཅིག་རིམ་སྤོར་བྱེད་པ།ཁག་གཅིག་འཁོར་སྐྱོད་སླར་གསོ།ཁག་གཅིག་ལེགས་སྒྲིག་བྱེད་པ།”ཐོག་ནས“མ་རྩ་གསུམ”བསྒྱུར་རིམ་སྤོར་ལ་གནད་ལ་འཁེལ་བའི་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ།“ཐོན་ཁུངས་དང་མ་རྩ། རྒྱུ་ནོར། ཕན་འབྲས”ཀྱི་རིན་ཐང་འཕར་བར་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྤུས་ཚད་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་འབྲོག་པའི་ཡོང་འབབ་སྣ་མང་འཕར་སྣོན་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པའི་དཔེ་མཚོན་ཞིག་རེད།

མཆོད་རྟེན་ཡུལ་ཤོག་གི་ཕུལ་རྩ་གྲོང་སྡེའི་འབྲོག་དམངས་ཚེ་རིང་གིས་སྔོན་ཆད་གནག་ཕྱུགས30གསོས་ཤིང་། ལོ་རེར་ཡོང་འབབ་སྒོར10000ལ་ཡང་ཟིན་གྱི་མེད། ད་ཆ་ཁོས་གནག་ཕྱུགས་དེ་གྲོང་སྡེའི་མཉམ་ལས་ཁང་དུ་མ་རྐང་བཏང་ནས། མཆོད་རྟེན་ཡུལ་ཤོག་གི་ཕུལ་རྩ་གྲོང་སྡེའི་ལེ་ཐུང་གནག་ཕྱུགས་གསོ་སྤེལ་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་གི་མ་རྐང་འཇོག་མཁན་དུ་གྱུར་ཏེ། ལོ་ལྟར་ཁེ་བཟང་བགོ་ཆོག་པར་མ་ཟད།འབྲོག་རར་ལས་ཀ་བྱས་ནས་གླ་ཕོགས་ལེན་གྱི་ཡོད་པ་རེད།

མཆོད་རྟེན་ཡུལ་ཤོག་གིས་གྲོང་སྡེ་ལྔའི་མཉམ་ལས་ཁང་བཙུགས་པ་དང་།དེང་རབས་ཅན་གྱི་འབྲོག་ར་བཞི་དང་རྩྭའི་རྟེན་གཞི་མུའུ8000བསྐྲུན་ཡོད། རྩྭ་རའི་སྔོ་ཁེབས་ཁྱབ་ཚད་བརྒྱ་ཆ15ཇེ་མཐོར་སོང་བ་དང་། ལོ་རེར་གནག་ཕྱུགས་འབུད་ཚད8600ལྷག་ལ་ཟིན་པ། གྲོང་སྡེ་ཡོངས་ཀྱི་ཐུན་མོང་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི285.6བར་འཕར་ཡོད།

དཔོན་སྐོར་ཡུལ་ཤོག་གི་ཁ་ཤུས་གྲོང་སྡེས“ཐོན་ཁུངས་རྒྱུ་ནོར་དུ་འགྱུར་བ་དང་།མ་དངུལ་མ་རྐང་དངུལ་དུ་འགྱུར་ཞིང་།ཞིང་པ་མ་རྐང་འཇོག་མཁན་འགྱུར་བ”ལ་བསྐུལ་ཏེ། 2024ལོར་ཧོ་ཆུས་དཔལ་ལྡན་འབྲོག་རའི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི124.5ཟིན་པ་དང་།ཁྱིམ་ཚང་ཆ་སྙོམས་ཀྱི་ཁེ་བཟང་སྒོར3200ཙམ་བགོས་པ་རེད།

གཟུགས་མེད་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཐོན་ཁུངས་རྒྱུན་འཛིན་ཐུབ་པར་མ་ཟད།གྲོང་མི་ཚོ་ཕྱུག་པོར་གྱུར་ནས་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་ཡོང་བའི“གསེར་གྱི་ལྡེ་མིག་”ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། 2024ལོར་ལྷ་ཡུལ་ཤོག་གིས་མར་རྒྱ་མ་ཁྲི2.8ལྷག་ཐོན་པ་ལས་རིན་ཐང་སྒོར་ཁྲི185ལྷག་ལོན་ཡོད།གྲོང་སྡེ་རིམ་པའི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི40.32འཕར་བ།བོད་སྤོས་ཐོན་ལས་ཀྱིས་སྒོར་ཁྲི12འཕར་བར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱས་པ་རེད།།

（ བདེ་སྐྱིད་ཀྱིས་བསྒྱུར།）